معرفی ترشی‌های خاص مازندرانی؛ نازخاتون، هفت بیجار، زالک، لیته، سیر سرکه
سفر به شمال ایران همیشه با طعم‌های خاص و لذت‌بخش از مرباها، ترشی‌ها و شیرینی‌های محلی همراه است. در این مقاله قصد داریم شما را با برخی از ترشی‌های مخصوص مازندرانی مانند نازخاتون، هفت بیجار، زالک، لیته و سیر سرکه آشنا کنیم و لذت این چاشنی‌های خوشمزه را با شما به اشتراک بگذاریم. تنوع غذایی و دسرهای شمال کشور، نمونه‌ای از هنر زنان این دیار است که طعم‌های خاص و بی‌نظیری به غذاهای ایرانی می‌دهند.
شاید به نظر برسد که سفر به شمال ایران بی‌فایده باشد اگر نتوانید طعم دلنشین سیر سرکه، ترشی لیته با طعم ماندگار و اشتها آور، یا طعم بادمجان سرکه‌ای و فلفلی ترشی زالک و نازخاتون را تجربه کنید. این چاشنی‌ها از ویژگی‌های خاص آشپزی مازندران هستند و طعم‌شان خاطره‌ای فراموش‌نشدنی برای شما به جا خواهند گذاشت. با ما همراه باشید تا با این ترشی‌های خوشمزه بیشتر آشنا شوید و در سفر بعدی‌تان به شمال ایران، از این طعم‌های اصیل و بی‌نظیر بهره‌مند شوید.
ترشی‌های نازخاتون، هفت بیجار، زالک، لیته و سیر سرکه؛ مختص کدام منطقه هستند؟
هر منطقه از شمال ایران به‌طور ویژه به سوغات، صنایع دستی و غذاهای خاص خود شهرت دارد. ترشی‌های مخصوص مازندرانی همچون نازخاتون، هفت بیجار، زالک، لیته و سیر سرکه، از جمله ترشی‌های معروف این استان به شمار می‌آیند. اگرچه امروزه با توسعه صنایع غذایی و کارخانجات تولید مواد غذایی، این ترشی‌ها در بسیاری از نقاط کشور نیز پیدا می‌شوند، اما طعم واقعی و اصیل این ترشی‌ها که به صورت خانگی و بدون مواد نگهدارنده تهیه می‌شوند، هیچ‌گاه با نسخه‌های کارخانه‌ای که حاوی مواد شیمیایی هستند، قابل مقایسه نیست. در بازارهای محلی و سنتی استان مازندران می‌توانید این ترشی‌های خوشمزه و منحصر به‌فرد را پیدا کرده و از طعم بی‌نظیر آن‌ها لذت ببرید.
تاریخچه ترشی‌های مخصوص مازندرانی
با نگاهی به پیشینه ترشی‌های مخصوص مازندرانی، می‌توان به وضوح قدمت و اصالت فرهنگی مردم شمال ایران پی برد. ترشی نازخاتون، که در گروه غذاهای شمالی قرار دارد، به عنوان یک چاشنی خوشمزه در کنار غذاهایی مانند شامی کباب و مرغ سرو می‌شود. این ترشی ابتدا در مازندران تهیه شده و به سرعت در این منطقه از کشور محبوبیت یافت. در گویش مازنی به این ترشی “بانجام نازِک” نیز گفته می‌شود. علاوه بر ترشی نازخاتون، غذاهایی مانند بورانی نازخاتون و خورش نازخاتون نیز با استفاده از این ترشی آماده می‌شوند.
ترشی هفت بیجار یکی دیگر از ترشی‌های معروف مازندرانی است که مختص شهرستان بیجار گروس می‌باشد. این شهرستان با قدمت ۱۵۰ ساله، به دلیل ترشی‌ها، ادویه‌جات و سبزیجات معطر خود در میان مردم شناخته شده است و جایگاه ویژه‌ای دارد.
ترشی زالک به معنای ترشی بادمجان یا ترشی درهم است. بادمجان، که از دیرباز در غذاها و ترشی‌های مازندرانی به‌وفور استفاده می‌شده، در این ترشی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. ترشی زالک جزو ترشی‌های محبوب این منطقه محسوب می‌شود. همچنین، ترشی لیته که در مناطق شمالی و جنوبی ایران تهیه می‌شود، از قدیم‌الایام زینت‌بخش سفره‌های ایرانی بوده و به عنوان یک چاشنی برای غذاهای گوشتی برای طعم‌دهی و کمک به هضم غذا سرو می‌شود.
طرز تهیه ترشی‌های نازخاتون، هفت بیجار، زالک، لیته و سیر سرکه
اگر به ترشی‌های مخصوص مازندران علاقه‌مندید، بهتر است با نحوه تهیه آن‌ها آشنا شوید. در اینجا طرز تهیه ترشی نازخاتون و هفت بیجار را توضیح خواهیم داد.
طرز تهیه ترشی نازخاتون:
این ترشی خوشمزه از بادمجان کبابی، گوجه فرنگی پوست کنده، سیر، ریحان و نعناع، آبغوره، سرکه و ادویه‌جات تشکیل شده است. برای تهیه آن، ابتدا بادمجان‌ها را کباب کرده و گوجه‌فرنگی‌ها را پوست بگیرید. سپس بادمجان‌ها و گوجه‌ها را خرد کرده و با سیر، ریحان چرخ‌شده، نعناع خشک و ادویه‌ها مخلوط کنید. در نهایت، این مخلوط را در ظرف شیشه‌ای ریخته و آن را تا لبه با آبغوره، سرکه یا ترکیبی از هر دو پر کنید تا ترشی آماده مصرف شود.
سفر به مازندران، بهشت غذاهای محلی، فرصتی است تا با طعم بی‌نظیر ترشی نازخاتون، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای خود رقم بزنید. این ترشی با ترکیبات خاص خود، ذائقه شما را به سفری در دل فرهنگ غذایی شمال می‌برد.
طرز تهیه ترشی هفت بیجار
ترشی هفت بیجار یکی از ترشی‌های خوشمزه و پرطرفدار در مازندران است که از ترکیب سبزیجات متنوع تهیه می‌شود. برای آماده‌سازی این ترشی، ابتدا برگ‌های سبزیجاتی همچون کرفس، نعنا، ترخون، مرزه، جعفری و چوچاق را درون غذا ساز ریخته و خوب خرد کنید. سپس ساقه کرفس، هویج، گل کلم، خیار، فلفل سبز، سیب‌زمینی ترشی و فلفل دلمه‌ای را پس از شستشو، کاملاً خشک کرده و به صورت نگینی ریز خرد کنید. این ترکیب را با ادویه‌هایی نظیر نمک، گلپر، زردچوبه، سیاه‌دانه و سرکه مخلوط کرده و داخل قابلمه بریزید. قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید و برای کاهش تندی سرکه، مقداری نبات به مخلوط اضافه کنید. پیش از اینکه سرکه به جوش آید، حرارت را خاموش کرده و محتویات قابلمه را داخل یک شیشه ریخته و درب آن را محکم ببندید.
فصل مناسب برای تهیه ترشی‌های مخصوص مازندران
هر فصل در خطه شمال زیبایی‌های خاص خود را دارد و ترشی‌های مازندرانی بسته به نوع سبزیجات و مواد اولیه در فصول مختلف تهیه می‌شوند. به عنوان مثال، ترشی نازخاتون در فصل بهار، همزمان با رسیدن ریحان تازه، به سفره‌های شمالی می‌آید. ترشی هفت بیجار از ترشی‌های مخصوص فصل‌های پاییز و زمستان است و طعمی دلپذیر به این فصول می‌بخشد. علاوه بر آن، ترشی‌هایی همچون ترشی لیته، سرکه سیر و زالک در تمام فصول سال تهیه می‌شوند.
سخن آخر
در سفر به مازندران، علاوه بر طبیعت بکر، تنوع غذایی این استان نیز شما را شگفت‌زده خواهد کرد. یکی از این طعم‌های بی‌نظیر، ترشی نازخاتون است که با ترکیبی از سبزیجات تازه و چاشنی‌های خوش عطر، تجربه‌ای متفاوت از غذا خوردن را برایتان به ارمغان می‌آورد.
ترشی هفت بیجار یکی از خوشمزه‌ترین و معروف‌ترین ترشی‌های مازندرانی است که با ترکیب سبزیجات و ادویه‌جات خاص تهیه می‌شود و به ویژه در فصول پاییز و زمستان محبوبیت زیادی دارد. این ترشی، همراه با سایر ترشی‌های محلی مثل ترشی نازخاتون و سرکه سیر، جزو چاشنی‌های اصلی سفره‌های شمالی به شمار می‌آید. اگر قصد سفر به مازندران را دارید و می‌خواهید این طعم‌های اصیل را تجربه کنید، بهتر است پیش از سفر به فکر محل اقامت مناسب باشید و با بررسی قیمت اجاره ویلا، اقامتی راحت و مطمئن داشته باشید.
